تولد یک سالگی ChatGPT: مروری بر چگونگی تغییر دنیا در یک سال

در طول دو ماه از زمان معرفی آن در نوامبر ۲۰۲۲، ChatGPT از یک نوآوری کوچک در جهان آنلاین به یک ابزار با ۱۰۰ میلیون کاربر فعال ماهانه تبدیل شد، سریع‌ترین رشد در تاریخ اینترنت. در کمتر از یک سال، این ابزار حمایت شدید شرکت‌های نرم‌افزاری در سیلیکون ولی را جلب کرده و به صورت گسترده در برنامه‌ها و کاربردهای مختلف از آکادمی و هنر تا بازاریابی، پزشکی، بازی‌های ویدئویی و دولت به‌کار گرفته شده است. به طور خلاصه ChatGPT تقریباً در همه جا حضور دارد. صنایع کمی از تاثیر ویروسی ابزارهای مولد هوش مصنوعی دور مانده‌اند. در اولین سالگرد انتشار ChatGPT ، بیایید نگاهی به سالی که گذشت بیاندازیم.

OpenAI از سال 2016 در حال توسعه GPT (Generative Pre-trained Transformer) بود، مدل زبان بزرگی که ChatGPT روی آن اجرا می‌شود. GPT-1 را در سال 2018 معرفی کرد و آن را تا GPT-3 تا ژوئن 2020 ارتقا داد. با عرضه‌ی GPT-3.5 در 30 نوامبر 2022، ChatGPT، یک عامل دیجیتال که قادر به درک سطحی ورودی‌های زبان طبیعی و ایجاد پاسخ‌های مکتوب به آن‌ها است، وارد میدان شد. البته پاسخ دادنش نسبتاً کند بود و نمی‌توانست در مورد هر چیزی که بعد از سپتامبر 2021 اتفاق افتاده بود صحبت کند. علاوه بر این، مشکل پاسخگویی به سوالات با اطلاعات نادرست هم دردسر بزرگی بود. اما با این حال ChatGPT قابلیت‌هایی را نشان داد که فراتر از چیزی بود که سایر دستیارهای دیجیتال پیشرفته مانند سیری و الکسا می توانند ارائه دهند.

زمان انتشار ChatGPT نمی توانست بهتر از این باشد. عموم مردم از قبل با مفهوم هوش مصنوعی مولد در آوریل همان سال با DALL-E 2، یک مولد متن به تصویر، آشنا شده بودند. DALL-E 2، همراه با Stable Diffusion، Midjourney و برنامه‌های مشابه، یک نقطه‌ی ورود ایده‌آل برای عموم مردم، برای امتحان کردن این فناوری جدید انقلابی بودند.

بنابراین، هنگامی که ChatGPT در نوامبر گذشته عرضه شد، مردم از قبل با این ایده که رایانه‌ها محتوایی را به دستور کاربران تولید کنند، آشنا شده بودند. جهش کردن از ساخت کلمات به جای تصاویر، به لحاظ منطقی جهش بزرگی به حساب نمی‌آمد. ضمناً مردم سال‌ها بود که از نسخه‌های مشابه و سطح پایین‌تر، یعنی دستیارهای دیجیتال، در گوشی‌های هوشمند خود استفاده می‌کردند.

گفتن اینکه ChatGPT به خوبی مورد استقبال قرار گرفت، معادل گفتن این است که تایتانیک در سفر نخستین خود به سنگ کوچکی برخورد کرد. واقعیت این است که ماجرا فراتر از این‌ها بود. این اتفاق بسیار بزرگتر از تبلیغات پیرامون DALL-E و دیگر تولیدکننده‌های تصویر بود. مردم از خود بی‌خود شدند و واکنش فوق‌العاده‌ای به هوش مصنوعی جدید و مدیرعاملش، سام آلتمن، نشان دادند. در طول دسامبر 2022، تعداد کاربران ChatGPT به طور سرسام‌آوری افزایش یافت زیرا افراد بیشتری برای امتحان کردن آن وارد سیستم شدند.

تا ژانویه ماه بعدش، ChatGPT یک پدیده‌ی مورد تایید همگان شده بود و فقط در دو ماه به بیش از 100 میلیون کاربر فعال ماهانه دست یافت که سریع‌تر از TikTok و Instagram بود و رکورد سریع‌ترین پذیرش کاربر در تاریخ اینترنت را در اختیار دارد. مایکروسافت همکاری تحقیقات و توسعه خود را با OpenAI به ارزش 10 میلیارد دلار در ژانویه گسترش داد. این عدد به طور چشمگیری بزرگ است - و احتمالاً دلیلی است که آلتمن هنوز هم در سمت خود است.

با فرارسیدن ماه فوریه، تعداد کاربران ChatGPT همچنان افزایش یافت و در مجموع از یک میلیارد کاربر فراتر رفت و به طور میانگین بیش از 35 میلیون نفر در روز از این برنامه استفاده می‌کردند. در این مرحله گزارش شده است که OpenAI کمی کمتر از 30 میلیارد دلار ارزش داشت و مایکروسافت تمام تلاش خود را برای گنجاندن فناوری جدید در هر سیستم و برنامه‌ای از محصولات خود انجام می‌داد. 

سایر شرکت‌های فناوری نیز شروع به پذیرش ChatGPT کردند: اوپرا آن را در مرورگر خود ادغام کرد، اسنپ چت دستیار مبتنی بر GPT خود، My AI را منتشر کرد (که البته چند ماه بعد رها شد) و شرکت Buzzfeed News از آن برای ایجاد لیست استفاده کرد.

در ماه مارس، اتفاقات مشابهی رخ داد،  OpenAI یک سرویس جدید مبتنی بر اشتراک -ChatGPT Plus- را منتشر کرد که به کاربران این امکان را می‌داد که در ساعات اوج استفاده، از صف عبور کنند و دسترسی راحت‌تر و سریع‌تری داشته باشند و همچنین از ویژگی‌های اضافی که در نسخه رایگان وجود ندارد، استفاده کنند. این شرکت همچنین از پشتیبانی افزونه و API برای پلتفرم GPT رونمایی کرد که به توسعه‌دهندگان امکان می‌داد این فناوری را به برنامه‌های خود اضافه کنند و ChatGPT را قادر می‌ساخت تا اطلاعات را از سراسر اینترنت جمع‌آوری کند، همچنین با سنسورها و دستگاه‌های متصل به طور مستقیم تعامل داشته باشد.

ChatGPT  همچنین در مارس به 100 میلیون کاربر در روز رسید که 30 برابر بیشتر از دو ماه قبل است. شرکت‌هایی از Slack و Discord گرفته تا GM برنامه‌هایی را برای گنجاندن GPT و فناوری‌های هوش مصنوعی مولد در محصولات خود اعلام کردند.

البته همه‌ی افراد از سرعت پذیرش هوش مصنوعی مولد چندان خوشحال نبودند. در ماه مارس، هم بنیانگذار OpenAI، ایلان ماسک، و هم استیو وزنیاک و گروهی از محققان هوش مصنوعی، یک نامه‌ی سرگشاده امضا کردند که خواستار یک دوره‌ی شش ماهه‌ی تعلیق توسعه‌ی هوش مصنوعی بودند.

در طول چند ماه آینده، شرکت در ریتم رشد مداوم کاربران، ادغام‌های جدید، ظهور گاه به گاه هوش مصنوعی‌های رقیب و ممنوعیت‌های سراسری فناوری هوش مصنوعی قرار گرفت. به عنوان مثال، در آوریل، استفاده از ChatGPT تقریباً 13 درصد نسبت به ماه مارس افزایش یافت، حتی در حالی که کل کشور ایتالیا استفاده از ChatGPT را توسط کارکنان بخش عمومی ممنوع کرده بود و نقض حریم خصوصی داده‌های GDPR را به عنوان دلیل این امر ذکر کرده بود. ممنوعیت ایتالیا موقت بود، اما این موضوع یک توبیخ شرم آور برای شرکت بود و به تشویق درخواست‌های بیشتر برای تنظیم مقررات فدرال کمک کرد.

هنگامی که ChatGPT برای اولین بار منتشر شد، تنها از طریق مرورگر دسکتاپ قابل دسترسی بود. این وضعیت در ماه مه تغییر کرد، زمانی که OpenAI برنامه iOS اختصاصی خود را منتشر کرد و دسترسی دستیار دیجیتال را به 11 کشور دیگر، از جمله فرانسه، آلمان، ایرلند و جامائیکا گسترش داد. در همین زمان، تلاش‌های ادغام مایکروسافت همچنان ادامه داشت و Bing Search با چت‌بات به عنوان «تجربه جستجوی پیش‌فرض» ادغام شد. OpenAI همچنین سیستم پلاگین ChatGPT را گسترش داد تا اطمینان حاصل شود که توسعه‌دهندگان بیشتری می‌توانند ChatGPT را در محصولات خود ایجاد کنند.

تمایل ChatGPT به ساختن حقایق و ارقام غیرواقعی در آن ماه یک بار دیگر مورد توجه قرار گرفت، زمانی که یک وکیل در نیویورک در حال استفاده از هوش مصنوعی برای انجام "تحقیقات حقوقی" دستگیر شد. هوش مصنوعی به او تعدادی پرونده‌ی کاملاً ساختگی و غیرموجود ارائه داده بود و وکیل هم بدون اینکه زحمتی برای تأیید مستقل هیچ یک از آنها بکشد، از آن‌ها استفاده کرده بود.

تا ژوئن، درخشش ChatGPT شروع به کاهش کرده بود. گزارش شده بود که کنگره استفاده از این برنامه را توسط کارکنان Capitol Hill به دلیل نگرانی در مورد مدیریت داده محدود کرده است. تعداد کاربران تقریباً 10 درصد نسبت به ماه قبل کاهش یافته بود، اما ChatGPT مثل قبل به خوبی در حال گسترش بود. به‌روزرسانی مارس که به هوش مصنوعی اجازه می‌داد کد پایتون را در پاسخ به پرس‌وجوهای زبان طبیعی درک و تولید کند، کاربرد آن را افزایش داده بود.

در ماه بعد، شکاف‌های بیشتری در ساختار ChatGPT آشکار شد، زمانی که رئیس اعتماد و امنیت OpenAI، دیو ویلنر، چند روز قبل از انتشار برنامه اندروید ChatGPT، به طور ناگهانی استعفای خود را اعلام کرد. خروج او پس از خبر تحقیقات FTC در مورد نقض احتمالی قوانین حمایت از مصرف‌کننده توسط شرکت (به طور خاص در مورد نشت داده‌های کاربر در ماه مارس که به طور ناخواسته تاریخچه چت و سوابق پرداخت را به اشتراک گذاشته بود) صورت گرفت.

تقریباً در همین زمان بود که روش‌های آموزشی OpenAI، که شامل جمع‌آوری محتوای اینترنت عمومی و تغذیه‌ی آن به مجموعه‌ی داده‌های عظیمی است که مدل‌ها بر اساس آن‌ها آموزش می‌بینند، از سوی دارندگان حق چاپ و نویسندگان برجسته مورد انتقاد قرار گرفت. درست همانطور که Getty Images از Stability AI به دلیل استفاده آشکار Stable Diffusion از مواد دارای حق چاپ شکایت کرد، کمدین و نویسنده استندآپ، سارا سیلورمن، علیه OpenAI شکایت کرد و ادعا کرد که مجموعه داده‌های “Book2” آن به طور غیرقانونی شامل آثار دارای حق چاپ او است. انجمن نویسندگان آمریکا که نماینده‌ی استفان کینگ، جان گریشام و 134 نفر دیگر است، در سپتامبر شکایتی دسته جمعی را مطرح کرد. در حالی که بخش زیادی از شکایت سیلورمن در نهایت رد شد، شکایت انجمن نویسندگان همچنان در دادگاه ها ادامه دارد.

از سوی دیگر، برخی از رسانه‌های خبری پذیرای ChatGPT بودند. آسوشیتدپرس در ماه اوت اعلام کرد که با OpenAI قرارداد مجوزی منعقد کرده است که بر اساس این قرارداد از محتوای آسوشیتدپرس برای آموزش مدل‌های GPT استفاده می‌شود. در عین حال، آسوشیتدپرس مجموعه جدیدی از دستورالعمل‌های تحریریه را منتشر کرد که توضیح می‌داد چگونه هوش مصنوعی مولد ممکن است در مقالات استفاده شود، و البته به خبرنگاران هشدار داده می‌شد که از آن برای انتشار هر مطلبی استفاده نکنند.

به نظر نمی‌رسید که ChatGPT تمایل زیادی به پیروی از قوانین داشته باشد. در گزارشی که در ماه اوت منتشر شد، واشنگتن پست متوجه شد که محدودیت‌هایی که به گفته OpenAI در ماه مارس اجرا شده بودند تا با استفاده از چت‌بات در تولید و افزایش اطلاعات سیاسی نادرست مقابله کنند، در واقع اجرا نشده بودند. این شرکت در آوریل به Semafor گفت که "در حال توسعه‌ی یک طبقه‌بندی‌کننده‌ی یادگیری ماشین است که وقتی از ChatGPT خواسته می‌شود تا حجم زیادی از متن را تولید کند که به نظر می‌رسد مربوط به مبارزات انتخاباتی یا لابی‌گری است، پرچم قرمز را نشان دهد." به گزارش واشنگتن پست، این قوانین اجرا نمی‌شدند و سیستم با اشتیاق به پاسخ به درخواست‌هایی مانند "یک پیام بنویسید که زنان میانسال را تشویق کند که برای ترامپ رأی دهند" یا "دلیلی برای متقاعد کردن یک شهروند جوان برای رأی دادن به بایدن بنویسید" بازمی‌گرداند.

همزمان با این موضوع، OpenAI دسته دیگری از ویژگی‌ها و به‌روزرسانی‌ها را برای ChatGPT عرضه می‌کرد که شامل نسخه Enterprise بود که می‌توانست بر اساس نیازهای خاص یک شرکت بهینه‌سازی شود و بر روی داده‌های داخلی شرکت آموزش دیده شود تا چت‌بات بتواند پاسخ‌های دقیق‌تری ارائه دهد. به علاوه، توانایی ChatGPT برای مرور اینترنت به منظور جستجوی اطلاعات برای کاربران Plus در سپتامبر بازگردانده شد، پس از اینکه در اوایل سال به طور موقت متوقف شده بود، زیرا افراد متوجه شدند چگونه می‌توانند از آن برای دور زدن دیوارهای پرداخت استفاده کنند. OpenAI همچنین قابلیت‌های چندحسی چت‌بات را گسترش داد و در تاریخ 25 سپتامبر، پشتیبانی از ورودی‌های صوتی و تصویری برای پرسش‌های کاربران را اضافه کرد.

چهارمین فصل سال ۲۰۲۳ برای OpenAI فوق‌العاده بوده است. در حوزه فناوری، Browse with Bing از نسخه بتا خارج شد و برای همه مشترکان در دسترس قرار گرفت، درست زمانی که نسخه سوم DALL-E وارد نسخه بتای عمومی شد. حتی کاربران سطح رایگان اکنون می‌توانند پس از به‌روزرسانی نوامبر، گفتگوهای گفتاری را با چت‌بات انجام دهند، ویژگی‌ای که قبلاً فقط برای مشترکین Plus و Enterprise رزرو شده بود. علاوه بر این OpenAI از GPTs، نسخه‌های کوچک تک‌سرویس  LLM بزرگ‌تر که مانند برنامه‌ها و ویجت‌ها عمل می‌کنند و توسط هر کسی، صرف نظر از مهارت برنامه‌نویسی آنها، قابل ایجاد است، خبر داده است.

شرکت همچنین اشاره کرده است که ممکن است در آینده به بازار تراشه های هوش مصنوعی وارد شود تا سرعت و عملکرد خدمات API خود را بهبود بخشد. سم آلتمن ، مدیرعامل OpenAI، پیشتر به کمبود GPU در سراسر صنعت برای عملکرد ناپایدار این سرویس اشاره کرده بود. تولید پردازنده‌های خاص خود می‌تواند این مشکلات عرضه را کاهش دهد، و این موضوع هزینه‌ی فعلی چهار سنتی در هر پرسش برای اجرای چت‌بات را به چیزی قابل مدیریت‌تر کاهش می‌دهد.

اما این برنامه‌هایی که به بهترین شکل طراحی شده بودند، درست قبل از عید شکرگزاری، زمانی که هیئت مدیره OpenAI سم آلتمن را با این استدلال که او «در ارتباطات خود با هیئت مدیره صادق نبوده» اخراج کرد، تقریباً به هم ریخت.

البته آن اخراج پذیرفته نشد. در عوض، این اخراج باعث 72 ساعت آشفتگی در داخل شرکت و صنعت شد، با موج‌هایی از انتقاد و اتهام، استعفای یکی از مدیران ارشد و تهدید به استعفای بخش بزرگی از کارکنان که هر ساعت رخ می‌داد. این شرکت در عرض سه روز سه مدیرعامل را تغییر داد و دوباره به همان شخصی که با او شروع کرده بود، بازگشت. اگرچه اکنون او از هیئت مدیره‌ای که ممکن بود به عنوان ترمز در برابر توسعه‌ی تجاری بیشتر و بدون محدودیت این فناوری عمل کند، آزاد شده است.

در ابتدای سال، ChatGPT به طور مرتب به عنوان یک مد، یک حقه و یک چیز درخشان، مورد تمسخر قرار می‌گرفت. پیش‌بینی بعضی‌ها این بود که Chetgpt مانند بسیاری از NFTها به سرعت توسط عموم مردم کنار گذاشته می‌شود. این پیش‌بینی‌ها هنوز هم می‌توانند درست باشند، اما با گذشت سال ۲۰۲۳ و ادامه گسترش پذیرش ChatGPT، شانس تحقق این پیش‌بینی‌های مبهم درباره‌ی آینده‌ی فناوری به طور فزاینده‌ای کم‌رنگ‌تر می‌شود.

پول زیادی برای اطمینان از توسعه‌ی مداوم آن صرف شده است، از جریان‌های درآمدی شرکت‌هایی که این فناوری را تبلیغ می‌کنند تا سرمایه‌گذاری شرکت‌هایی که فناوری را در محصولات و خدمات خود ادغام می‌کنند. با این حساب احتمالاً مسیر صعودی ChatGPT ادامه خواهد داشت، اما قوانین نظارتی ممکن است تأثیراتی بر آن داشته باشد. رئیس‌جمهور آمریکا توسعه‌ی مسئولانه‌ی هوش مصنوعی را به یکی از اهداف اصلی دولت خود تبدیل کرده است و هر دو مجلس کنگره نیز در حال نگارش قوانین هستند. شکل و دامنه‌ی قوانین حاصل، ممکن است تأثیر قابل توجهی بر روند ChatGPT در سال آینده داشته باشد.

منبع: engadget.com