خمیر سیلیکون
خمیر سیلیکون یا گریس گرمایی در واقع نوعی خمیر و چسب رسانای گرمایی است. جنس این چسب از نوع پلیمر بوده و بین قطعاتی که دارای گرمای زیاد بوده و قطعات انتقال دهنده گرما قرار می‌گیرند. عمده‌ترین محل استفاده از خمیر سیلیکون در رایانه‌های رومیزی است که بین پردازنده و هیت سینک( فن) روی پردازنده قرار می‌گیرد.
این محصول درواقع نوعی ماده خمیری شکل است که جهت انتقال حرارت از قطعه تولید کننده گرما، به قطعه گرما بر استفاده می‌شود. این نوع ماده که به گریس گرمایی یا Thermal grease معروف است نوعی ماده پلیمری خمیری شکل است. این ماده انتقال گرما را آسان‌تر می‌کند.
انواع خمیر سیلیکون در بازار موجود است که هر کدام از آن‌ها ویژگی‌های خاص خود را دارا می‌باشند. از خمیر سرامیکی با رنگ روشن تا خمیر نقره و همچنین خمیر سیلیکون‌هایی با رنگ مصنوعی که رنگ‌های آن‌ها کاربرد خاصی ندارد و بیشتر جنبه تجاری دارد.
گریس گرمای یا همان خمیر سیلیکون برای انتقال حرارت از منبع تولید حرارت به قطعه انتقال حرارت استفاده می‌شود. روش کار این خمیر‌ها به این صورت است که آن را بین تولید کننده حرارت و قطعه انتقال قرار می‌دهند. حالت خمیری این ماده باعث می‌شود که هوای بین دو قطعه از بین رفته و هیچ گونه مانعی برای انتقال حرارت وجود نداشته باشد.
کار خمیر سیلیکون از بین بردن هوا و موانع انتقال حرارت از قطعه تولید کننده حرارت به سمت قطعه گرما بر می‌باشد. بیشترین استفاده از و کار خمیر سیلیکون این است که بین پردازنده و هیت سینک روی آن قرار گیرد تا انتقال حرارت از پردازنده به سمت هیت سینک را راحت‌تر کند. این پردازنده‌ها می‌توانند CPUهای رایانه و یا GPUهای کارت گرافیک باشند.
در لپ تاپ‌های گران قیمت که دارای پردازنده‌های قوی و کارت‌های گرافیک قوی هستند خمیر سیلیکون مناسب قرار گرفته است با این حال بعد از چند سال این خمیر‌ها کارایی خود را از دست می‌دهد و به حالت جامد و خشک شده در می‌آیند. اگر این لپ تاپ‌ها به موقع سرویس نشوند و خمیر سیلیکون آن‌ها تعویض نشود ممکن است پردازنده‌ها بیش از حد داغ کرده و باعث آسیب دیدن قطعات لپ تاپ شوند.
کار خمیر سیلیکون همانطور که گفته شد انتقال حرارت از پردازنده‌های به سمت هیت سینک است. با استفاده از خمیر سیلیکون می‌توان بین 10 الی 20 درجه سانتی‌گراد حرارت را از سمت CPU به سمت قطعه گرما بر منتقل کند. پردازنده‌های رایانه هرچه در دمای پایین‌تری باشند عملکرد بهتری دارند و هر چه دمای آن‌ها پایین‌تر باشد بهتر می‌توانند از پس پردازش‌های سنگین بر بیایند. به همین دلیل باید روش‌های خاص انتقال گرمایی از سمت پردازنده‌ها به سمت قطعه‌های گرما بر استفاده شود.
کار خمیر سیلیکون به این صورت است که بر سطح صاف پردازنده قرار می‌گیرد. با توجه به اینکه سطح بالایی و صاف پردازنده‌ها از جنس فلز است دارای شیار‌ها و برش‌های ریز میکروسکوپی می‌باشند. این شیار‌ها محل قرارگیری هوا است و همانطور که می‌دانید هوا رسانای انتقال گرما نیست و اگر هوا بین پردازنده و هیت سینک قرار گیرند باعث داغ شدن پردازنده می‌شود.
در واقع خمیر سیلیکون شیار‌ها را پر کرده و مانع تجمع هوا بین پردازنده و هیت سینک شوند. با این کار گرما به راحتی از پردازنده به هیت سینک منتقل می‌شود و باعث خنک شدن پردازنده می‌شود.
انواع مختلف خمیر سیلیکون در بازار موجود است. معمولاً مدل‌های سرامیکی و سفید رنگ آن‌ها در بازار بیشتر یافت می‌شود. در این بین در این مدل‌ها نمونه‌های تقلبی نیز دیده می‌شود؛ اما مدل‌های دیگری وجود دارد که به نقره‌ای یا فلزی هستند. این مدل از خمیر سیلیکون‌ها رسانایی بیشتری دارند.
بهترین خمیر سیلیکون موجود در بازار را فعلاً می‌توان خمیر‌های نقره‌ای دانست که به دلیل وجود فلز در آن‌ها رسانایی قابل قبولی دارند و می‌توانند به خوبی گرما ایجاد شده را به سطح هیت سینک‌ها منتقل کنند. بهترین خمیر سیلیکون موجود در بازار مدل‌هایی هستند که فلز مناسب‌تر و رساناتری در آن‌ها به کار رفته باشد. البته بر روی مشخصات خمیر سیلیکون‌ها مقدار فلز به کار رفته را شاید درج نکند اما در مدل‌های اصلی مقدار فلز به کار و مقدار رسانایی آن‌ها بر روی برچسب خمیر سیلیکون درج شده است.
سوالاتی که شاید برایتان پیش آمده باشد:
آیا خمیر سیلیکون نقره‌ای واقعا دارای نقره است ؟
خمیر نقره‌ای که در درونش از نقره استفاده شده است. این مدل از خمیر‌ها به اصطلاح در داخل آن‌ها نقره استفاده نشده است و درواقع تنها به خاطر رنگ نقره‌ای آن‌ها به این مدل معروف شده اند. در داخل این مدل از گریس‌های گرمایی نوعی پودر آلومینیوم ریخته می‌شود تا رسانایی خمیر افزایش پیدا کند. البته باید در هنگام استفاده از این مدل خمیر‌ها استفاده کنید چرا که به خاطر فلز استفاده شده در آن‌ها ممکن است رسانای الکتریکی بسیار خفیفی نیز باشند و اگر مقدار زیادی از آن روی بخش‌های مادربورد ریخته شود ممکن است باعث اتصالی قطعات رایانه شوند.
آیا خمیر سرامیکی سفید رنگ بهترین مدل هستند ؟
این مدل خمیر سیلیکون‌ها در واقع معروف‌ترین آن‌ها هستند که در سطح بازار نیز به وفور یافت می‌شوند. این مدل از خمیر‌ها دارای مدل‌های تقلبی بسیار زیادی در بازار هستند که تقریبا هیچ تاثیر رسانایی خاصی ندارند و عملکرد ضعیفی از خود نشان می‌دهند. این مدل خمیر‌ها به اصطلاح در آن‌ها از مواد سرامیک استفاده شده است اما جنس مواد به کار رفته دارای کیفیت بسیار پایین می‌باشد که باعث می‌شود فرآیند انتقال دما در این خمیر‌ها به شدت ضعیف بوده کیفیت پایینی را شامل شوند.
آیا خمیر سیلیکونی با جنس سیلیکون بهتر از بقیه است ؟
این نوع خمیر‌ها که در داخل آن‌ها از نوعی ماده سیلیکونی استفاده شده است و دلیل نام گذاری آن‌ها نیز این مدل خمیر‌ها می‌باشند. این مدل خمیر‌ها کاربرد چندان بالایی در دنیای دیجیتال و الکترونیک امروزی ندارند و دلیل آن هم این است که خمیر‌های نقره‌ای توانایی و رسانایی گرمایی بهتری نسبت به این مدل خمیر‌ها دارند. امروزه عموماً خمیر سیلیکونی‌ها به همراه یک قطعه خنک کننده یا Cooling Kitها به بازار عرضه می‌شوند.
آیا خمیر‌های نقره‌ای رسانای الکتریکی هستند ؟
در هنگام خرید خمیر سیلیکون نقره‌ای باید به مقدار رسانای الکتریکی آن‌ها نیز دقت شود. این مقدار در برچسب‌ها به صورت اهم بر سانتی متر یا Ω·cm مشخص می‌شود که مقدارهای بسیار ناچیز و کم را نشان می‌دهد و عموماً دارای رسانایی الکتریکی بسیار کمی هستند.
دیدگاه خود را بنویسید